عید نوروز _ آداب عیدنوروز ۱۴۰۱

عید نوروز چیست؟

1. (عید)نوروز کلمه ای درزبان فارسی میانه است و ریشه در زبان اوستایی دارد.
در زبان امروز این کلمه را به دو شکل تعبیر می کنند: نوروز عام که در آن سال نو شروع می شود و به روز اعتدال بهاری (برابری شب و روز) مشهور است
نوروز خاص: به ششمین روز فروردین، نوروز خاص می گویند که با عنوان «روز خرداد» از آن یاد می شود
عید نوروز، نخستین روز بهار هم هست. در این روز، طبیعت، از خوابی طولانی برمی‌خیزد و کار و بار حیاتیِ خویشتن را از نو آغاز می‌کنند
نوروز، روزی‌ست نو؛ روز، روز همان روشنی‌ست. پس نوروز، یعنی تابش آفتابی تازه در زندگی و سرزندگی نو‌به‌نوی انسان و جهان.

 

آداب عید نوروز

آداب عید نوروز-عید نوروز چون اعیاد اسلامی، از آداب و رسومی خاص اسلامی برخوردار است

1- نماز عید نوروز

یکی از آداب عید نوروز، خواندن نماز عید است.

-نظافت و لباس تمیز2

یکی دیگر از آداب عید نوروز پوشیدن لباس نو و تمیز است. نظافت، رعایت بهداشت، نیز پوشیدن لباس تمیز و استفاده از عطر و بوی خوش در صورت امکان از وظایف اخلاقی و اجتماعی نوروز است.

3-سبزه کردن گندم و خرید لباس نو

سبز کردن گندم و خرید لباس از دیگر آداب و رسوم عید است.
در واقع افراد با خرید لباس نو و تغییر ظواهر زندگی نشاط خاصی را به زندگی خود می بخشند.

 

4-خانه تکانی(نوروز۱۴۰۱)

از رسوم پسنده و ارزشهای نیک عید، نظافت و خانه تکانی است. یکی دو هفته پیش از عید خانه تکاتی یا رفت و روب انجام می گیرد. مجدداً اثاثیه را جابه جا می کنند و گردگیری می کنند و دوباره آنها را می چینند. در واقع مردم قبل از رسیدن سال نو تحولی در زندگی خود می کنند و خانه را برای پذیرانی از میهمانان عید آماده می سازند.

 

5- تهیه سفره هفت سین

تهیه سفره هفت سین از دیگر آداب عید نوروز است.بزرگترین نماد آیین نوروز “هفت سین” ، است. عدد هفت برگزیده و مقدس است. در سفره نوروزی انتخاب این عدد بسیار قابل توجه است. هفت سین عبارت است از سماق، سیر، سنجد، سمنو، سکه، سرکه، سبزی

 

6-● دعای تحویل سال نو یکی دیگر از آداب عید نوروز

مجلسی در کتاب زادالمعاد در خصوص دعای سال نو روایت می کند که در وقت تحویل سال این دعا را بسیار بخوانید:« یا مقلب القلوب والابصار یا مدبر اللیل والنهار یا محول الحول و الاحوال حول حالنا الی احسن الحال.»

 

7-● زیارت اهل قبور

یکی دیگر از آداب عید نوروز،رفتن به زیارت اهل قبور در آغازین روزهای سال نو و نیز برگزاری مراسم تحویل سال در کنار قبور شهدإ است.

 

8-● دید و بازدید وعیدی دادن

ایام عید فرصت مناسبی برای صله رحم و رسیدگی به وضع خویشان و بستگان است که این نیز یکی از نشانه های اخلاق و سنن مرضیه اسلامی و انسانی است. از همان روز اول نوروز، دید و بازدیدها آغاز می شود. در همه خانواده ها رسم بر آن است که افراد خانواده ابتدا به دیدن بزرگترهای فامیل می روند و عید را به آنها تبریک می گویند. سپس به خانه بر می گردند و منتظر می مانند تا بزرگترها به آنها سر بزنند. در این دید و بازدیدها عیدی هم داده می شود.

-9سیزده به در

سیزدهمین روز از جشن های نوروزی با عنوان سیزده به در شهرت دارد و حسن ختام جشن نوروز به حساب می آید. باوری قدیمی حکایت از این دارد که: باید در این روز برای راندن نحسی از خانه خارج شد و به دامان طبیعت رفت.

 

عید نوروز در تاریخ از نگاه اهل بیت (ع)

با توجه به روایات معصومین علیهم السلام در این روز وقایع مهمی رخ داد
1- اولین روزی است که خورشید بر زمین تابید ( وسائل الشیعه شیخ حر عاملی/۸/۱۷۳)
2- اولین روزی است که گیاه روی زمین سبز شد ( وسائل الشیعه/۸/۱۷۳
3- روزی است که کشتی نوح بعد از آن طوفان سهمگین بر کوه جودی بر زمین نشست و مومنین از غرق شدن نجات یافتند (بحار الانوار علامه مجلسی/۱۱/۳۴۲
4- روزی است که خداوند لشکر شامی را که به واسطه مرض طاعون از دنیا رفتند به درخواست حزقیل نبی علیه السلام دوباره زنده کرد(بحار الانوار/۱۳/۳۸۶)
5- روزی است که حضرت ابراهیم علیه السلام بت های بتخانه را شکست و تبر را بر دوش بت بزرگ گذاشت (وسائل الشیعه/۸/۱۷۳)
6- روزی که رسول خدا صلی الله علیه و اله حضرت علی علیه السلام را بر دوش خود نهاد تا بت های بالای خانه خدا را بشکند (بحار الانوار/۳۸/۸۶)
7- روزی است که غدیر خم و اعلان ولایت امیرالمومنین علیه السلام در آن باهم  است. (بحار الانوار/۳۷/۱۰۸)
8- روزی است که در آن باید به انتظار فرج امام زمان عجل الله تعالی فرجه نشست (بحار الانوار/۵۲/۲۷۶)
9- روزی است که خداوند از بندگانش عهد گرفت جز او را نپرستند و به او شرک نورزند و از انبیاءو اولیای او تبعیت کنند. (وسائل الشیعه/۸/173

توصیه حجت الاسلام پناهیان درمورد عید نوروز:

یکی از دستورات بسیار مهم دین-که آن‌را برای ایام نوروز پیشنهاد می‌دهم- محاسبه نفس است. البته دستور محاسبۀ نفس در پایان هر روز باید انجام بگیرد اما حداقلش این است که انسان سالی یک‌بار بنشیند و خودش را محاسبه کند؛ همان‌طوری که ادارات در آخر سال، اموال خود را محاسبه و جمع‌بندی می‌کنند.

یکی از وجوه معنویت نوروز این است که ما در پایان هر سال، نفس خودمان را محاسبه کنیم. مثلاً در محاسبۀ نفست بگو: «من چند سال از عمرم را گذرانده‌ام؟ چه خلقیات و رفتارهایی دارم؟ این کارها را برای چه انجام داده‌ام؟ در این ده-بیست سالی که از عمر تکلیف من گذشته، چه تغییری در خودم ایجاد کرده‌ام؟ چرا خطاهای من دوباره تکرار شد؟» چون آدم وقتی مرتکب خطایی می‌شود باید متوجه نقطه ضعف خودش بشود و آن خطا را تکرار نکند.

 

✍️زینب زادیان