نماز زیباترین شیوه ی نیایش و مناسب ترین پاسخ به نیاز پرستشی است. که بصورت فطری از آغاز آفرینش در نهاد بشر قرار داده شده است، می باشد.
نماز آغاز پرواز و عروج انسان از دنیای مادی و رسیدن به قرب الهی و آغاز گفتگو با خالقی است که تمام هستی از اوست.
تاثیر نماز در زندگی، فواید و آثار بسیاری دارد. و هم بر روان و هم بر جسم انسان اثر مثبتی دارد. و تمامی زمینه های فردی و اجتماعی او را تحت تاثیر قرار می دهد.

در این میان عصر معاصر که عصر پر از ریا و دروغ و ناامیدی است . نیاز به صداقت و امید و استقامت به عنوان عامل مهم برای بدست آوردن آرامش، گمشده عصر کنونی،
بسیار احساس می شود. از این رو بعد معنوی نماز بیش از پیش نیاز روز به حساب می آید. امنیت روانی نیاز نخست انسان است که در سایه آن استعدادها و خلاقیت های فردی رشد کرده است.
و منجر به بالندگی انسان می شود. بدون تردید، آرامش، اکسیر نجات بخش بشر در دوران مدرنیته ی کنونی در سایه معنویت و نماز پدید می آید.

تاثیر نماز در زندگی عاملی است که بذر امید را در دل ها می کارد. و انسان را به کارهای شایسته وامیدارد و صداقت را در نهاد او درونی می کند.

نماز

واژه فارسی نماز از لفظ پهلوی “نماک” گرفته شده است. آن هم به نوبه خوداز ریشه باستانی “نم” به معنی خم شدن و تعظیم کردن ماخوذ است.
که به تدریج به معنی صلاة یا عبادت ویژه مسلمین، اطلاق گردیده است، صلاة(نماز)در لغت به معنای دعای خیر می باشد.

دراصطلاح شرعی، صلاة نوعی اعمال عبادی همراه با رکوع وسجود به صورت ویژه وبا ارکان واذکار مخصوص است.

نماز، تجلی عبودیت مخلوق نسبت به خالق ورشته اتصال عبد با معبوداست. آن چه که موجب تقرب انسان به خدا می شود و انسان خاکی را به اوج قله انسانیت می رساند نماز  و تاثیر آن در زندگی است.
در طول تاریخ هدف همه انبیا واولیای خدا، عروج انسان به عالم الوهیت وچنگ زدن به دامن نماز این حبل المتین الهی بوده است.
از جمله سرور وسالارشهیدان حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام که با نمایش گذاردن زیباترین جلوه بندگی به وسیله نماز درسخت ترین شرایط جنگ درظهر
عاشورا، کمال بندگی را به اوج خودرسانید. اما من میخاهم نمونه های دیگری از نماز را ترسیم کنم ،نماز کسانی که درراه عبودیت،ره صدساله را یک شبه پیمودند.
وتمام پیچ وخم های زندگی مادی را درنور دیدند. واز همه علایق ودلبستگی ها رسته وبه
او پیوستند؛ نماز رزمندگان غیور هشت سال دفاع مقدس وشهیدان گرانقدر میهن اسلامی مان را،
انان که در مسیر عشق به مبعود،یکه تازمیدان های نبرد بودند.

آن چیزی که در جبهه های ما بیش از از هر چیز دیگری باعث پیروزی سپاه اسلام بر کفر می شد، عبادت خالصانه رزمندگان و شهیدان ما بود.
اساسی ترین رشته ی الفت وعالی ترین عامل محبت بین بندگان و حضرت  حق، نماز است. نماز نور دل و صفای قلب وروح جان وسلامت روان وفروغ ذات عباد

صالح خداست.
همچنین این راز و نیاز هویت ایمان ،حقیقت جهان،طریقت جان،قدرت انسان،ومایه ی بهشت ورضوان است.
.

“ارزش وعظمت نماز”

 

بی تردید درمیان عبادات ومسائل معنوی وملکوتی،نماز ازارزش واهمیت خاصی برخوردار است. به اندازه ای که به نماز سفارش شده به چیزدیگری سفارش نشده است.
نماز وصیت حضرت حق،وانبیا وامامان وعارفان وعاشقان ،وناصحان وحکیمان است.
کتاب از کتاب های آسمانی حق خالی از آیات مربوط به نماز نیست. ازبرنامه های بسیار مهم کتاب های عرفانی واخلاقی ومخصوصا کتب حدیث ،نماز است. معارف الهی،
تاثیر نماز در زندگی انسان بی نماز را انسان نمی دانند،و هر بی نمازی را مستحق عذاب ابد و محروم از بهشت دانسته و بلکه جدای از نماز را حیوانی پست و  موجودی تهیدست و تیره بختی بیچاره به حساب می اورند.

در هرصورت ، آثار مرتبط بر نماز را می توان تحت دو عنوان کلی ذکر نمود.:

 

برای اطلاعات بیشتر اینجا کلیک کنید.

 

 

 

الف)تاثیر نماز در زندگی فردی

 

تاثیر نماز در زندگی جنبه فردی هم دارد؛ البته این به معنای بی ارتباط بودن آن با اجتماع نیست. بلکه باتهذیب وتزکیه فردی موجبات پویایی وکمال جامعه فراهم می شود.
منظور از شاخص های فردی، اعمال ورفتاری است. که به لحاظ اجرایی جنبه فردی دارد، اما غایت ان تکامل فردی واجتماعی است.تاثیر نماز در زندگی ،
علاوه بر تامین کمال وسعادت فردی به زندگی اجتماعی نیزسمت وسو میدهد.

 

“نماز وتحول عظیم درانسان”

از مزایای تاثیر نماز در زندگی ایجاد تحول بزرگ در انسان است.

 

نماز خلوت بنده است باخدای خود، وراز ونیازگفتن وتعریف وتمجیدنمودن واستعداد واستنصار کردن وغرق انوار جمال وعظمت اوشدن.

ودیگری حقیقت او که با تغییرات و تحولات عالم خارج متحول نمی گردد. درنمازانسان قلب و همان حقیقت خودرا محو در عظمت ان موجود ازلی وابدی به او که تمام موجودات قائم به اوست.

 

یکی از بزرگان می فرماید: من هروقت بخواهم خدا بامن صحبت کند قرآن می خوانم، وهرگاه بخواهم من باخداتکلم کنم نماز می خوانم چه حال بهتر ازاین حال که انسان دمی مغز خود
رااز فکر این دنیا پرشروشور خالی کند.(دنیایی که عیشش توام با ناگواری وحیاتش توام با موت وشادیش مقرون با سوگ وماتم است.)
باتوجه به حرم انس ومقام قرب ومحل امان بگرداند،وبه ابدیت پیوسته شود.

 

“نماز و آرامش درونی”

 

تاثیر نماز در زندگی تنها زمانی انسان می تواند ازگرفتاريها ومشكلات دنيوی ومادی دوری جويد وكمی به خود و وذات خويش را ببايد، هنگام نماز است.

انسان در،معبود خود بيانديشد وبه خود فرو رود خلال زندگی دنيوی لحظه به لحظه استرس ها و فشارهای روانی گوناگون را تجربه می كند. و در اثر همين استرس تنها قدرت روحی وروانی او
كاسته و بيمار می شود. يكی از راههای كاهش اين فشارهای روانی وروحی وتجديد روحيه ونيرو گرفتن جهت ادامه حيات،
وحتی با دعاكردن در نماز، به هنگام قنوت وبازگو كردن رنج واندوه خود از خدا می خواهد كه درحلّ مشكلات و برآوردن نيازها به او كمك كند،
همين بازگوكردن مشكلات اضطراب انگيز درحالت آرامش باعث آرامش روح و روان می گردد. و آرامش درونی و قلبی بزرگترين نعمتی است كه انسان می تواند از آن بهره مند شود.

 

“نماز عامل بازدارنده در ارتکاب گناه”

 

نماز نوعی بندگی وعبادت ویادخدابودن است. وجدان مذهبی انسان را پرورش می دهد، ميل ورغبت به شرّ وفساد وگناه را می كاهد.
تيرگيهای ناشی از گناهان كه به روح وروان آدمی تأثير می گذارد، را ضايع می گرداند. وميل به خير ونيكی را جايگزين آن می سازد.
وبه مصداق آيه شريفه بالا،تاثیر نماز در زندگی واقامه نماز انسان را از فحشا ومنكر بازمی دار، بنا به فرموده قران یکی از اثار ارزنده نماز، جلوگیری از گناه والودگی است.
قرآن دراین مورد می فرماید:اتل ما اوحی الیک من الکتاب واقم الصلوة ان الصلوة تنها عن الفحشاء وافلمنکر ولذکر الله اکبر(عنکبوت/۴۵) (قطعا نماز باز دارنده از فحشاء ومنکر است.

 

با اندکی تامل در مجموع پرونده کسانی که مرتکب جرمی شده اند به آسانی می توان دریافت که درصد بی نماز های انها بیشتر نماز خوانهاست.
اصول مقررات اجتماعی واصول انسانی توسط خانواده هایی که با نمازومسجدسروکار دارند، بیشتر مراعات می شود تاخانواده هایی که ارتباط شان را با خدا قطع کرده اند وبه یاد اونیستند.
وبا نماز بیگانه اند.
بدیهی است کسانی که از خدا بریده اند به همان نسبت که ارتباط خود را با خدا کم کرده اند،در دام دیگران گرفتار ودچار تبهکاری شده اند.
طبیعی است که یاد خدا مانع فساد وتباهی و ارتکاب جرم است. در سخن نورانی امام رضا (علیه السلام) می فرماید:
تا وقتی که مؤمن نمازهای پنج گانه خود را به موقع و با شرایط به جا آورد شیطان پیوسته از او ترسان و هراسان است ولی هر گاه وی نماز خود را ضایع کند شیطان بر او غالب می شود.
و او وارد گناهان بزرگ می کند.

 

“فلاح ورستگاری”

 

رستگاری یا فلاح اثر خاص نماز های باخشوع است. وبرهر نمازی مرتبط نیست! حتی نماز باخشوع هم به تنهایی نمی تواند پدیدآورنده فلاح باشد.
بلکه آن دست آورد ونتیجه مجنونی است که یکی از اجزای ان خشوع است. قران در سوره مومنون می فرماید:
قد افلح المومنون الذین هم فی صلوتهم خاشعون (مومنون/۱و۲)
امام رضا (علیه السلام) چون اجداد طاهرینش بیش از هر چیز نماز را دوست می داشت و در کلامی نورانی که شیخ حر عاملی در وسائل الشیعه نقل می کند می فرماید:
«همانا علت وجوب نماز، اقرار به ربوبیت پروردگار است و کنار گذاشتن شرک و این که برای خدا مثل و نظیری نیست؛ و ایستادن در برابر پروردگار با ذلت و بیچارگی،
و خضوع و اعراف به وحدانیت او، پشیمانی و طلب توبه از گناهان گذشته، و گذاشتن صورت بر زمین در هر روزی پنج مرتبه برای تعظیم پرورگار؛
و این که بنده متوجه خدا باشد و او را فراموش نکند، و راه سرکشی درپیش نگیرد، و خاضع و خاشع و ذلیل و مشتاق و خواستار زیادی توفیق در دین و دنیا باشد.

 

” استعانت”

 

یکی دیگر از آثار نماز های ناب، کمک گرفتن از نماز است. مفسران درآیه شریفه (واستعینوا بالصبر والصلوة وانها لکبیرة الا علی الخاشعین)
(یاری بجویید وکمک بطلبید از صبر ((به معنای مطلق صبر یاروزه ))ونماز، به درستی که این نماز سنگین است، مگربر افراد خاشع.)
اما برداشت وتفسیر زیباتری از این ایه می توان داشت ، به این گونه که برای حل مشکلاتتان ازروزه ونماز کمک بگیرید، اما بدانید کمک خواستن از نماز وروزه کار هرکس نیست!
امر بسیار دشوار وبزرگی است.

حضرت محمد(صلی الله علیه وآله) می فرماید:
مَن اغتاب مَسلماً او مسلمهً لم یَقبَلِ اللهُ صلاتهُ و لا صِیامَهُ اَربعینَ یَوماً و لیلَهً اِلّا اَن یَغفِرَ صاحِبَهُ
کسی که غیبت زن و مرد مسلمانی را بکند تا چهل روز نماز و روزه اش را خدا نپذیرد مگر آن که آن شخص او را ببخشد.
این یعنی نمازی برای انسانی قبول ومایه کمال است که عاری از گناهان باشد. ولی نمازی که با گناه همراه باشد وعده عذاب برآن بوده است ودر قرآن از آن نهی شده است.
همانطور که در سوره ماعون از این، سخن به میان آمده است. فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ ﴿۴﴾ الَّذِينَ هُمْ عَنْ صَلَاتِهِمْ سَاهُونَ (ماعون/۴و۵).

 

ب)تاثیر نماز در زندگی اجتماعی

 

نماز در زندگی وحیات انسان به اندازه ای ارزش دارد که اولیای الهی برای یک لحظه از ان غافل نبودند. وازهرراهی که ممکن بود دیگران را هم به این عبادت ملکوتی تشویق می کردند.
نماز بااینکه به غیر مکلف واجب نیست ولی به خاطر ارزش واهمیتی که دارد. امامان معصوم به ان سفارش کرده اند. اگرنمازجماعت درجامعه کاربردی وهمگانی شود.
بسیاری ازفسادها ریشه کن می شود و نماز علاوه بر، داشتن بعدمعنوی ،درحیطه اجتماعی وفرهنگی نیز کاربرد دارد. خودرابه فضیلت هاوخوبی ها می دهد.
نماز جماعتی که به ان تاکیدشده است. محور اتحاد وهمدلی وهم زبانی افرادجامعه است که درآن اختلاف ها ازبین می رودوبرادری وبرابری درجامعه نهادینه می شود.

 

“ایجاد فضای معنوی در جامعه”

 

صدای موذن وبرپایی صفوف جماعت ، عطر معنویت وتقوا رادرجامعه منتشر می سازد وبه عبارتی دیگر تجسم عملی امر به معروف ونهی ازمنکراست.
به طرفداران توحید قوت وتحرک وامید می بخشدومنکر خواهان را منزوی ومایوس می نماید.

حرکت فشرده مومنان به سوی مساجد وتعطیلی همه مشاغل جز اشتغال به خدا وانجام فرمان اوفضای جامعه را تغییر می دهد.
زیبای این تقید وتعهد حتی قلب های تاریک ونااشنا را به خودجلب می کند.

 

“کانون خیر وخدمت”

 

باحضور درمسجد ونماز جماعت ، اهل ایمان یکدیگر را ملاقات می کنند. از وضع هم با خبر می گردند. بااوضاع اجتماعی،اقتصادی وزندگی مردم هم اشنا می شوند،
اگر مشکلی برای شخص یا اشخاص پیش امده باشد از ان مطلع می گردند. وبراساس روح وایمان ومسئولیتی که درخود احساس می نمایند.
برای رفع مشکل اشخاص واجتماعی خویش،می توانند اقدام عملی دسته جمعی صورت دهند،چنانکه این گونه خدمات ارزنده اجتماعی را از سوی اهل مسجد واهل ایمان ،
درزمینه امدادهای جبهه جنگ،تعاون برای کمک به وضع اقتصادی جامعه ، همکاری برای ازدواج جوانان مستعد،حتی همیاری برای رفع مشکلات خانوادگی گرفتاران هم مشاهده کرده ایم.

 

“نظم اجتماعی”

 

مسلمانان نمازگزار در مسجد ها ،در صفهای منظم ومرتب قرار می گیرند، انگاه که اما جماعت نماز را با تکبیرة الاحرام شروع می کند.
همه باهم دست هارا تامقابل گوش بالا می برندوبه نماز امام اقتدا می کنند،بهترین وزیبا ترین جلوه گاه نظم به شمار می ایدکه خود این نظم دسته جمعی وقتی استمرار داشته باشد.
کمک شایانی در نظم فردی نیز می کند. درحقیقت این نظم اجتماعی الگویی می شودبرای مومنان که در کارهای روزمره خویش در تمام ابعاد زندگی منظم باشند.

 

“نقش سیاسی عبادی نماز جمعه”

تاثیر نماز در زندگی فقط به وجه اجتماعی و فردی تعلق ندارد بلکه دارای نقش سیاسی نیز می باشد.

شب روز وساعات جمعه مقدس ترین شب وروز وساعات هفته است. جمعه در اسلام از فضیلت خاصی برخوردار است ،جمعه سید ایام وعید هفته است.
عبادت وهرگونه اعمال نیک در شب وروز جمعه ،از فضیلت وثواب بیشتری برخوردار است . روز جمعه روز تعطیل مسلمین جهان اسلام است.
درروز جمعه،اعمالی مانند :نظافت،وبهداشت ، صله ارحام ، تشرف به اماکن مقدسه ،زیارت بقاع متبرکه ،خاصه قبور مطهر ائمه اطهار واولیا خدا وبندگان صالح خدا می باشد.
شاید بشود گفت :در جمعه بهترین وگرامی ترین عمل به پیشگاه خداوند متعال نماز سیاسی عبادی جمعه می باشد، که این نماز سیاسی جمعه در احقاق حقوق مسلمین،
وروشنگری اجتماعی ، سیاسی،اقتصادی، اخلاقی وغیره بسیار موثر است. لیکن بسی جای تاسف است که درخیلی از کشورهای اسلامی به علت وابستگی به شرق وغرب
ودنیای استکباری خطبتین جمعه را دیکته میکند به طوری که هیچ گونه برخوردی به سیاست روز علیه حکومت نباشد. بلکه برای انان باشد ودر مسیر حکومت انان قراربگیرد.

 

“آشنایی مسلمانان با یکدیگر”

از مزایای اجتماعی تاثیر نماز در زندگی آشنایی مسلمین با هم می باشد.

اگر در میان برنامه واجتماعاتی که به منظور آشنا کردن افراد یک مجموعه با یکدیگر تفحص کنیم. برنامه نماز را سالم ترین وعاطفی ترین،
پر بهاترین وکم خرج ترین آنها ارزیابی می کنیم. اجتماعی که دراسلام مقررشده،بهترین وسیله برای رفع اختلافات طبقاتی است،
زیرا مؤثرترین وسیله راه برای اینکه این اختلافات طبقاتی ریشه کن شود. ازبین بردن بداندیشی ها وبدبینی هانسبت به یکدیگراست.
واین خاصیت درپرستش دسته جمعی به وجه احسن موجوداست. زیرا کسی که عبادت خدا را با اخلاص انجام میدهد،جزباخداباکس دیگری سرکار ندارد،
درهای رحمت خداوند به روی همه باز است،وخزانه بی پایان او تمام شدنی نیست. وساحت قرب او بدن مانع ومزاحم،همه را به خود می‌پذیرد.
ودر نتیجه انس والفت ومهرومحبتی که به واسطه اجتماع،به هنگام عبادت در مردم پدید میاید برای رفع کدورت واختلافات بهترین وسیله است.

 

“تقویت روح مساوات وبرابری”

 

در حین انجام این عبادت هیچ گونه امتیازی بین افراد نماز گزاردیده نمیشود. درصف های جماعت فقیر وغنی،
رئیس ومرئوس سفید وسیاه کوچک وبزرگ شهری وروستایی باسواد وبیسواد معروف وگمنام وخلاصه هرقومی با هر ملیتی درکنار هم ودرردیف هم قرار می‌گیرند. که باعث تاثیر نماز در زندگی و حداکثری می شود.
وهمه به قبله ودر زیر یک سقف باهم به رکوع وسجود وقیام وقعود می‌پردازند. این عبادت هم هماهنگ ودسته جمعی در مرحله نخست دلها وفکر هارابه هم نزدیک می‌کند.
وباعث تقویت ومساوات وبرابری درجامعه می‌گردد.

 

 

مهدا ✍️

 

بیشتر بخوانید:

آداب و شرایط استجابت دعا